Το χωριό Μαλεβίζι

Ορεινό Μαλεβίζι

Το Λιβάδι του Ψηλορείτη γεμάτο ανοιξιάτικα αγριολούλουδα

Δεν είναι Χανιορέθεμνα

που πιάνουν μετερίζι

μπέτη με μπέτη πολεμούν

επά στο Μαλεβίζι

Το Ηράκλειο είναι η μεγαλύτερη πόλη της Κρήτης. Στη δυτική πλευρά της πόλης απλώνεται η παραλία Αμμουδάρα, πίσω από την οποία αναπτύσσεται δυναμικά το Γάζι, ένα προάστιο του Ηρακλείου, το οποίο αποτελεί και την έδρα του Δήμου Μαλεβιζίου. Από εκεί ξεκινούν και οι επαρχιακοί δρόμοι που θα μας οδηγήσουν στις ανατολικές απολήξεις του Ψηλορείτη και συγκεκριμένα στο λεγόμενο ορεινό Μαλεβίζι.

Ακολουθούμε τις πινακίδες που γράφουν "Τύλισος" και "Κρουσώνας". Στον ανισόπεδο κόμβο που συναντούμε περνάμε από κάτω. Από πάνω μας ακριβώς περνάει η νέα εθνική οδός που ενώνει το Ηράκλειο με το Ρέθυμνο και τα Χανιά. Αμέσως μετά (περίπου 300 μ. από τον ανισόπεδο κόμβο) βρίσκουμε διασταύρωση. Αριστερά πάει για Κρουσώνα και ευθεία (δεξιά) για Τύλισο και Ανώγεια. Πάμε πρώτα δεξιά ανηφορίζοντας σταδιακά μέχρι που περνάμε τις εγκαταστάσεις του παραδοσιακού ξενοδοχείου Αρόλιθος. Θα το βρούμε ανεβαίνοντας δεξιά. Ακόμη 3 χλμ. και μπαίνουμε στο κεφαλοχώρι Τύλισος, στο οποίο παλαιότερα έδρευε και ο ομώνυμος Δήμος Τυλίσου. Στα 500 μ. από τα τελευταία σπίτια της Τυλίσου θα βρούμε την πινακίδα που μας δείχνει αριστερά προς το χωριό Μονή, ενώ αν συνεχίσουμε δεξιά θα μπούμε στο Ν. Ρεθύμνου και θα φτάσουμε στα Ανώγεια.

Πίσω ξανά στη διασταύρωση που λέγαμε. Πάμε τώρα αριστερά. Θα περάσουμε πρώτα το Καβροχώρι και μετά το Κεραμούτσι. Εκεί κοντά βρισκόταν το φρούριο Μαλβιτσίνο, που χτίστηκε από τους Ενετούς το 13ο αι. Σ' αυτό το κάστρο χρωστάει το όνομά του ολόκληρο το ορεινό Μαλεβίζι. Σήμερα όμως από το "Castelo Malvicino" σώζονται δυστυχώς μόνο ελάχιστες πέτρες σωριασμένες αριστερά και δεξιά ανάμεσα στα αγριόχορτα. Μετά το Κεραμούτσι θα περάσουμε μέσα από το χωριό Κορφές και ακολούθως θα μπούμε στο δεύτερο κεφαλοχώρι του Μαλεβιζίου, τον Κρουσώνα. Εδώ παλαιότερα έδρευε και ο ομώνυμος Δήμος Κρουσώνα. Δεν πρέπει να ξεχάσουμε να περάσουμε μια βόλτα και από το πρατήριο που διαθέτει ο Αγροτικός Γυναικείος Οικοτεχνικός Συνεταιρισμός "Η Κρουσανιώτισσα". Είναι ο πρώτος που δημιουργήθηκε στο Ν. Ηρακλείου και παράγει παξιμάδια, καλιτσούνια, ξεροτήγανα, χυλοπίτες, ανεβατά κουλούρια, γλυκά του κουταλιού, γλυκά του ταψιού, βουτήματα, λικεράκια κλπ. όλα με βάση το παρθένο κρητικό ελαιόλαδο, το κρασί, το μέλι, τη σταφίδα, τα αμύγδαλα, τα καρύδια και τα φημισμένα λιβαδιώτικα μήλα και αχλάδια.

Ας απολαύσουμε τώρα το χορό Μαλεβιζιώτη, έναν από τους πιο λεβέντικους κρητικούς χορούς, που χορεύεται βέβαια σε ολόκληρη τη μεγαλόνησο:

Εδώ στον Κρουσώνα έχουμε τώρα δύο επιλογές: ή να ανεβούμε στο Λιβάδι ή να κατέβουμε στο Σάρχο. Πάμε πρώτα στο Λιβάδι. Από τον Κρουσώνα ένας δρόμος ανεβαίνει ψηλά, περνάει το γυναικείο μοναστήρι της Αγ. Ειρήνης και στη συνέχεια διακλαδίζεται. Δεξιά καταλήγει στα 10 χλμ. από τον Κρουσώνα στο λεγόμενο "Λιβάδι", δηλαδή ένα οροπέδιο στα 950 μ. υψόμετρο, στις ανατολικές παρυφές του Ψηλορείτη. Το λιβάδι αυτό είναι γεμάτο μηλιές και αχλαδιές, ενώ την άνοιξη θα βρούμε και χιλιάδες αγριολούλουδα. Αριστερά καταλήγει στην τοποθεσία "Βρομωνερό" (ναι έτσι γράφεται σωστά, όχι Βρωμονερό, δεν είναι... βρώμικο το νερό εκεί, προέρχεται από το αρχαίο ρήμα βριμώ και τη λέξη ιερό). Είναι σημείο ιδανικό για ελεύθερο κάμπινγκ, με αιωνόβιους πρίνους, άφθονη σκιά, ξύλινους πάγκους, βρύσες με τρεχούμενο νερό, χτιστές ψησταριές κλπ.

Η άλλη επιλογή είναι να κατεβούμε προς το χωριό Σάρχος. Να πούμε σ' αυτό το σημείο ότι κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής ο Σάρχος πλήρωσε βαρύ φόρο αίματος. Επίσης, κοντά στο χωριό βρίσκεται το λεγόμενο "σπήλαιο Χώνος", το οποίο έγινε γνωστό στο πανελλήνιο όταν πριν μερικά χρόνια εκεί μέσα τρεις σπηλαιολόγοι κατέβηκαν για χαρτογράφηση και παγιδεύτηκαν μετά από έντονη βροχόπτωση. Κανείς δε γνώριζε αν και πότε θα βγούν ζωντανοί. Η δραματική επιχείρηση απεγκλωβισμού κράτησε 4 μέρες και είχε τελικά αίσιο τέλος. Το σπήλαιο δεν είναι αξιοποιημένο τουριστικά και φυσικά δεν είναι επισκέψιμο.

Στη συνέχεια φτάνουμε στο χωριό Κάτω Ασίτες. Εδώ έχουμε άλλο δίλημμα: η μία επιλογή είναι να κατευθυνθούμε προς τους Άνω Ασίτες και ακολούθως είτε να συνεχίσουμε ευθεία προς την Αγ. Βαρβάρα, απ' όπου πλέον μπορούμε εύκολα να πάρουμε το δρόμο που βγάζει στην πασίγνωστη στην Κρήτη Λίμνη Ζαρού είτε να κατεβούμε προς το χωριό Κεράσια και να στρίψουμε μετά δεξιά προς Άγ. Θωμά και Αγ. Βαρβάρα. Η δεύτερη επιλογή είναι να φύγουμε από τους Κάτω Ασίτες παίρνοντας το δρόμο προς Πυργού, Άγ. Μύρωνα, Πετροκέφαλο, Βούτες και επιστροφή στο Ηράκλειο.

Πηγή: http://partetavouna.blogspot.com/2011/07/blog-post.html